De oversteek van de Golf van Biskaje

In Falmouth moesten we wachten op een goed weerbericht. De Golf van Biskaje wordt in alle pilots en door alle zeelieden beschreven als een bijzonder gevaarlijk gebied bij de verkeerde weersomstandigheden. Een lagedrukgebied bleef maar hangen bij Zuid Ierland en veroorzaakte de hele week zuidwestenwind, regelmatig windkracht 7. Pas vanaf zondag 5 augustus ging hij weer aan de wandel en ontstond er een periode met rustiger weer in Biskaje. De hele week hebben wij dagelijks de Bracknell weerkaarten en de Gribfiles (windverwachtingen) gedownload en de weersontwikkeling gevolgd. Conclusie: we gaan!

De wind zou op dag een west-noordwest 5 zijn, dan weer draaien naar zuidwest 4, vervolgens windstilte, dan oostelijk 5 en vervolgens weer windstilte.

Dag 1
We deden boodschappen en hebben een krat ingericht met de maaltijden voor 5 dagen, lekker makkelijk voor het grijpen.
Rond het middaguur maakten we ons los van de mooring en tankten we diesel en water bij de fuel-pontoon. Vervolgens voeren we de haven van Falmouth uit.






De te volgen koersen hadden we natuurlijk voorbereid en voerde eerst langs de Manacles en uiteindelijk op een respectvolle afstand van Lizard Point. In de verte doemde Lands End op. Na een windstil begin begon het al gauw te waaien en hebben we zeil gezet. De wind nam toe tot 5. Omdat de golven behoorlijk steil werden en dwars inkwamen, veroorzaken deze dat je wat geweld uit de boot wil halen, en hebben we gereefd. Het bewoog allemaal best heftig. We zijn niet echt zeeziek geworden, maar moesten niet te lang binnen zijn, tenzij we gingen liggen. De Aries windvaan (wij noemen hem Arie) stuurt wonderbaarlijk goed. Dit maakt het mogelijk om een wachtschema op te stellen van vier personen.
Joke, Tim en Bas lopen twee wachten van drie uur per etmaal, Johan een, maar in ruil daarvoor verzorgt hij de maaltijden, doet de afwas en is 24 uur per dag oproepbaar als er zich iets voordoet dat aandacht vergt.

Dag 2
Om wat hoger aan de wind te varen, zetten we een zogenaamde barberhauler, een lijn aan de genuaschoot. Dit werkt goed, het staat er nu goed bij. Johan ontdekt op dat moment dat er een dood visje in het gangboord ligt. Die nacht is er dus aardig wat water over de boot heen gestroomd. Tim is de held die het visje weer terug geeft aan de zee.





Rond het middaguur zijn we west van Oessant, de meest westelijke punt van Frankrijk. De wind blijft voorlopig nog uit west-noorwest doorstaan, maar het is constant buiig. In elke bui neemt de wind toe tot regelmatig windkracht 6 (soms even 7). Na de bui neemt het weer af tot 3 a 4. De zee blijft, zeker bij eb, behoorlijk onstuimig en het is voor ons een behoorlijke cultuurschok na de rustige week in Falmouth. De boot doet het heel goed en voelt volkomen veilig. We komen onder de blauwe plekken van de heftige bewegingen.
De wind neemt steeds meer af, maar we laten de gereefde zeilen er lekker opstaan. De boot zeilt gewoon 6 knopen, dus wat zouden we ons druk maken. Langzamerhand draait de wind zoals verwacht naar het zuidwesten. We besluiten zuidelijk te sturen zodat we de verwachte oostenwind sneller kunnen oppikken om de koers naar La Coruna later weer goed te maken. Gedurende de nacht neemt de wind nog verder af. Eigenlijk zouden we de motor moeten starten, maar omdat we de eerste nacht weinig hebben geslapen besluiten we lekker rustig onder zeil voort te dobberen zodat we allemaal slaap kunnen inhalen.

Dag 3
Het heeft goed uitgepakt, we zijn nu goed uitgerust, echter niet veel opgeschoten met die tegenwind. We dobberden rond in de scheepvaartroute, maar er kwam er nooit een dichtbij. Om ca. 6.30 uur gaat de motor aan. De fokken worden ingerold om het ergste geklapper te vermijden. We moeten nu eens uit die scheepvaartroute en mijlen maken richting La Coruna. De windvaan blijft zelfs op de zwakke wind sturen. Joke heeft ruim 40 minuten dolfijnen rond de boot gehad en op foto en film gezet! De rest sliep zo vast dat we niets hoorden.












Vandaag lukt het om nog een keer de Gribfiles te downloaden via de satelliet telefoon. Alles blijft nog altijd zoals was verwacht. De weerberichten blijven ook nog via de navtex binnenkomen. We zijn uitstekend geinformeerd! Tussen 21.00 en middernacht gaat de wind inderdaad naar oost draaien, maar wel tijdelijk eerst zuid en later zuid-oost. Eerst wordt de kotterfok uitgerold en later de genua. Uiteindelijk gaat de motor weer uit.

Dag 4
De wind draait zoals verwacht naar oost. Gedurende de nacht neemt de wind geleidelijk toe tot in de ochtend uiteindelijk windkracht 6. Onze windmeter heeft een stand die de snelheid van de boot verrekend en geeft de ware windkracht aan en niet de relatieve ten opzichte van de boot. In die stand kwam de wind lange tijd niet onder de 25 knopen (kracht 6). ’s Ochtends vroeg worstelen Joke en Johan om de genua grotendeels weg te rollen. Dat is een behoorlijk gevecht en moeten we voortaan eerder doen. De waterdiepte is toegenomen tot een paar kilometer en de golven worden lang en (voor ons doen) hoog. Soms kijk je door een golftop heen en zie je een mooie zeeblauwe kleur.












De boot krijgt regelmatig een behoorlijke opdonder van de nog altijd dwars inkomende golven en glijdt dan keurig zijwaarts het golfdal in. De rompvorm bewijst hier zijn nut. We zitten droog in de kuip, maar sluiten wel de kajuitingang af, als voorzorg om een onverhoopte douche naar binnen over de elektronica te vermijden. We navigeren overigens gewoon op de kaart en zetten elke wacht de positie erin met daarbij de barometerstand. We zijn eigenlijk best goed ingeslingerd.





De jongens vinden het gaaf en van zeeziekte is geen spoor meer. Johan en Joke zijn apetrots op de jongens. Ga er maar aanstaan, ook midden in de nacht je in het zeilpak worstelen en op wacht gaan.
Op een gegeven moment blijkt dat de bakboord stuurlijn van Arie is gebroken. Dat is even schrikken, moeten we de rest op de hand gaan sturen? Op de stuurboord stuurlijn blijft de boot echter gewoon op koers, zelfs in die behoorlijke zeegang. Waarschijnlijk is de lijn al veel eerder gebroken maar hadden we het niet eens gemerkt. De boot is dus heel goed in balans met de door ons gekozen zeilen!
We zien vrij ver weg plotseling dat er nevel omhoog spuit, een walvis! De omhoog spuitende adem doet zich vaak voor en we spotten zelfs een stuk bruin-zwarte rug, gelukkig verschuift hij langzaam naar achteren.
Nadat het donker wordt, wordt het ook grijs en nevelig. De navtex geeft aan dat het zicht moderate en occasionaly poor zal zijn. Het is onmogelijk om in te schatten hoe ver je kan zien. Voor de zekerheid zetten we de radar bij die het prima doet.
We zijn buiten altijd aangelijnd met zwemvest en lifelines aan de speciaal aangebrachte ogen in de kuip. Johan kookt steeds uitgebreidere maaltijden, ook dat is wennen in een als een kermisattractie bewegende boot. We zijn trots op onszelf, we doen alles wat nodig is onder de best wel pittige omstandigheden.

Dag 5
Gedurende de nacht neemt de wind, nog altijd conform de verwachting steeds verder af. De zee kalmeert rap, we rollen de fokken in en starten de motor. Onder deze rustige omstandigheden kan de elektrische stuurautomaat op een geimproviseerde wijze aan het stuurwiel gekoppeld sturen. De laatste mijlen breken aan. Als het licht wordt komt er, nevelig, land in zicht. Bij de aanloop van La Coruna worden we verwelkomd door een grote groep dolfijnen die vanuit bakboord naar ons toe komen en om ons heen beginnen te dartelen. Een mooier welkom kun je je niet wensen.












Nog een mijl of twintig te gaan. De van tevoren vastgestelde waypoints en de detailkaart voor de aanloop worden nu belangrijk en we sturen er nauwkeurig op aan. Het is rustig, dus we kunnen de kortere aanlooproute nemen.
Tim vervangt de Engelse gastenvlag door de Spaanse, we kunnen het nog niet helemaal bevatten dat we bijna aan de overkant zijn.












Om half twee meren we af in de jachthaven Marina A Coruna. We zijn heel tevreden, de boot doet het goed en nog belangrijker: we hebben een echte teamprestatie neergezet. Goede sfeer aan boord, iedereen deed zijn plicht. Het was voor een echte zeebonk ongetwijfeld een rustige tocht, maar voor ons was dit wel degelijk een pittige vuurdoop die we goed hebben aangepakt.
Het blijkt dat we met de neus in de boter vallen: de Tall Ships komen hier en er zijn allerlei festiviteiten in de stad. We besluiten vanaf nu even geen haast te hebben en betalen voor 5 nachten (krijg je er een gratis, kan een Hollander dat weerstaan?).

Op naar Spanje

We zijn met de laatste voorbereidingen bezig, 3e rif inscheren, boodschappen doen, alles zeevast zetten, pc iridium proof maken. Gisteren tussen de buien door nog drie wassen gedaan. Alles is fris en schoon, tijd om te vertrekken dus. We verwachten donderdagavond of vrijdagochtend aan te komen in La Coruna. Als het heel goed gaat dan gaan we meteen de bocht om voorbij Finisterre.

Trouwdag en high tea

Vandaag zijn we 23 jaar getrouwd, nadat we lekker hebben uitgeslapen en de regen is opgehouden vertrekken we naar het stadje voor een echte Engelse high tea getrakteerd door Tim en Bas. Tim fungeert weer als veerman en brengt ons naar de kant, nu met buitenboordmotor vanwege de stevige wind.








In een gezellige tearoom drinken we thee met melk, echte scones met clotted cream and strawberry jam, brownies en nog meer lekkers.








We slenteren nog wat rond, duiken de watersportwinkel nog eens in en genieten van de omgeving. Johan ziet een oude boot, hij heeft ooit een boek gelezen over de Skua maar weet niet zeker of dit degene uit het boek is.




Wachten in Falmouth

Een fenomeen dat alle vertrekkers tegenkomen is de Golf van Biskaje. Een bijzonder ruw zeegebied dat een constante stroom lagedrukgebieden over zich heen krijgt. De in de vaaraanwijzingen geadviseerde route is eerst naar Falmouth te varen en daar te wachten op een gunstig 5-daags weerbericht.

De route van Falmouth naar La Coruna loopt ruwweg zuidwest. Op de oceaan is wind tegen voor de meeste toerzeiljachten een moeizame situatie. Een gunstig weerbericht zoals in de vaaraanwijzingen staat is: geen zuidwest en geen storm gedurende de 5 dagen op de positie waar wij na elk etmaal denken te zijn.

Laat zuidwesten wind nu net de meest voorkomende windrichting zijn. Dat heeft de natuur lekker geregeld. Na morgen zien we tot en met zaterdag op de weerkaarten en de gribfiles (windverwachtingen die je kan downloaden) alleen maar zuidwest en drie keer harde tot stormachtige wind. Voorlopig een no-go dus. Bijna elk vertrekkersboek dat we lezen verteld over deze situatie. Sommigen moesten zelfs tot drie weken wachten. Wij hebben onze hoop gevestigd op een hogedrukgebied dat vanaf zaterdag invloed zou kunnen krijgen (lange termijn, dus nog erg onzeker).

Bas, Joke en Johan willen de kant op, even de benen strekken. Tim is roeit ons alledrie naar de wal. Al met al nog een aardig stukje roeien.



We slenteren door Falmouth, een charmant stadje met veel historie. We belanden gelijk in de tweedehands boekwinkel Bookwise en scoren een boek van Tristan Jones. Verderop zien we Bosun’s Locker een oeroude scheepsbenodighedenwinkel met een bijzondere sfeer. Het boegbeeld voor de ingang zie je al van ver.












Het leven aan boord

Langzamerhand beginnen we te wennen aan het boordleven. We vermaken ons wel en de taken zijn verdeeld. Jammer is dat Bas nog steeds niet genezen is en nog altijd beperkt mobiel is.

Er is hier genoeg te zien en we hebben ook nog voldoende last minute dingetjes te doen aan de boot, dus we vermaken ons wel. Gister zijn we bezig geweest met het vervangen van de vetkoker voor de schroefas en controle van de schroefas en de motor, hiervoor moesten de hutten van Tim en Bas ontruimd worden. In een mum van tijd was de kajuit gevuld met een heleboel zooi.




Tim heeft katrollen voor de reeflijnen van de rolfokken vervangen, de oude waren behoorlijk vastgelopen. Hierdoor was het inrollen van de fokken erg zwaar.
Komende dagen gaan we de zeekooien inrichten, diverse haakjes, oogjes en netjes monteren. Ook gaan we nog een derde rif inrichten en diverse controles uitvoeren.

Het gebied rond Falmouth is prachtig, met heuvels en mooie vergezichten. We hebben Pendennis Castle bezichtigd, een uit 1543 stammend kasteel met veel interessante historie.












We zijn om de portemonnee te sparen van de haven naar een mooring (een meerboei) verhuisd, dat kost “maar” 19 pond per nacht, zelfs voor anker betaal je hier nog 10,5 pond. We moeten vanaf nu met de bijboot naar de wal.








Onze speciale Chinese wifi-antenne bereikt nog lekker wel illegaal de jachthaven van bijna 40 pond per nacht (op een afstand van ruim 600 meter), niet verder vertellen!

De boot gedraagt zich tot nu toe goed op zee, ook als er wat meer zeegang is voelt het binnen rustig en de overgang naar de herrie buiten buiten is dan groot. Er komt verhoudingsgewijs weinig water over en de bewegingen zijn behoorlijk soepel. Als het windstil is, dan kan de provisorisch gekoppelde stuurautomaat sturen. Als het waait kan de windvaan sturen. Voor ons is het een leerproces om de balans van de zeilen, de koers en de windvaan op elkaar af te stemmen, maar het lukt steeds beter. Als de windvaan eenmaal stuurt, dan houdt hij de boot erg goed op koers.
We vonden de nachttochten nog wel erg vermoeiend.

De zonnepanelen houden ons stroomverbruik inclusief koelkast zelfs op de meest bewolkte en regenachtige dagen ruimschoots bij. Rond het middaguur zijn de accu’s steeds weer geladen en is het nachtverbruik al weer ingehaald.

Tocht naar Falmouth

In Lymington bekijken we de weerberichten. Het is zo’n 150 mijl naar Falmouth. Over twee dagen gaat de wind naar west, pal tegen draaien en wordt het zeer moeilijk om met elke 6 uur stroom tegen enige voortgang te maken. Bovendien moeten we langs twee beruchte kapen (St. Albans Head en Portland Bill). Die veroorzaken bij zo’n westenwind tot meer dan 10 kilometer uit de kust zware zeegang en brekende golven.
Bovendien valt een van de mogelijk havens voor een tussenstop af. Weymouth is bezet is door het zeilcircus van de Olympische spelen.

Daarom kiezen we ervoor om Poole en Weymouth over te slaan en met een nacht doorvaren in een keer naar Falmouth te gaan. We beginnen om 7 uur ’s ochtends met windstilte en spoelen met 4 knopen stroom mee langs de Needles naar buiten. Na jaren klussen hebben we het schilderij van The Needles, dat we ooit in Lymington kochten, in de kajuit opgehangen. Wij vinden het een grote mijlpaal om nu langs de echte Needles te varen met Beluga.








Wat later komt er wind mee en zetten we de voorzeilen. Het lukt om Arie (de windvaan) te laten sturen. Met twee (nog) niet uitgeboomde fokken is het fascinerend om te zien hoe strak Arie stuurt.

De omstandigheden veranderen snel en het wordt weer windstil. We krijgen nog een vogeltje op bezoek, die nieuwsgierig naar ons kijkt en vervolgens een plekje op het voordek vindt om zichzelf eens uitgebreid te wassen.
Plotseling ziet Bas in de avond dolfijnen. Ze duiken op en je hoort ze ademen. Later komen we nog een paar keer een groep tegen. Een zwemt onder de boot door, een andere zet vaart en passeert ons met het grootste gemak en springt bij de boeg boven water. Prachtig! We zijn zo enthousiast dat we het fototoestel helemaal vergeten te pakken.







De wind draait naar het noorden en we zetten het grootzeil erbij. Als de nacht valt, zien we hevig onweer in de verte boven Frankrijk. Op de radar controleren we of er buien onze kant op komen.

In de loop van de nacht verandert het weer opnieuw. Conform de weersvoorspelling die we via de marifoon en de navtex binnenkrijgen, draait de wind naar het noordwesten. Niet geheel conform die voorspellingen neemt de wind sterk toe. Al vrij snel varen we ineens met te veel zeil op en helt de boot zwaar over terwijl we op topsnelheid voortjagen. Ook is er nu best veel zeegang, de boot danst over de golven en we krijgen regelmatig een zoute douche. Daar zit je dan in donker. Er zijn twee man/vrouw nodig om de genua half in te rollen, Joke is al snel doorweekt. Joke moet naar de mast om het grootzeil te reven. Tim neemt de val en de reeflijnen in de kuip voor zijn rekening. Bas houdt de in de kuip bungelende lijnen in toom. Johan stuurt en geeft de orders, alles moet nu even precies op tijd gebeuren. De zeilen knallen hard als we in de wind sturen. We gaan meteen door naar het tweede rif. Zo is het grootzeil meer dan de helft kleiner. Met de helft van het zeil erop verliezen we geen snelheid. Nog steeds spuit de boot op topsnelheid door en tikt soms 8 knopen aan. En dit alles in donker. Best wel even wennen. Eerlijk gezegd zijn we trots op onszelf dat ieder zijn rol nam en de hele, bepaald niet gemakkelijke, actie vlekkeloos is verlopen.




Onderwijl moet er wel degelijk ook genavigeerd worden. We gingen al rond de volgende kaap (Start Point) en moeten zorgen dat we een beetje ruim langs het volgende obstakel, de Eddystone Rocks, varen. Dan is het nog een uur of 6 naar Falmouth. We komen langzaam steeds dichter bij het land en varen rond 11 uur in de ochtend tussen St. Anthony’s Lighthouse (een vuurtoren uit 1835) en Pendennis Castle uit 1543 de rivier op. Voor het gemak ligt er nog wel een rots in het midden die je even moet ontwijken (Black Rock).







Uiteindelijk maken we vast in de nieuwe Pendennis Marina (even twee nachtjes luxe van stroom en internet).








Al gauw krijgen we nog een show van een onhandige schipper die zo dicht voorlangs een voor anker liggende boot vaart dat zijn kiel achter de ankerlijn blijft haken. In de nog altijd straffe wind drijven ze af, vegen nog een voor anker liggende boot mee en belanden aan de kop van onze steiger. Een lichtpaal wordt compleet uit het beton van de steiger gerukt en een paar boten lopen fikse schade op. Met zo’n wind ben je volstrekt machteloos. Uiteindelijk ontwart een grote rubberboot met twee buitenboordmoteren van 275 pk elk (!) de boel en sleept ze een voor een weer weg.







We vieren onze aankomst met een heerlijke fish and chips.